Κοιλιοκάκη

Η κοιλιοκάκη είναι η δυσανεξία στη γλουτένη, μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στο σιτάρι, το κριθάρι, τη σίκαλη και τη βρώμη, κατά την οποία προκαλείται βλάβη στην εσωτερική επιφάνεια του λεπτού εντέρου. Θεωρείται αυτοάνοσο νόσημα και η εκδήλωσή του απαιτεί μια γενετική προδιάθεση του ατόμου, το οποίο καταναλώνει τροφές που περιέχουν γλουτένη. Ακόμα και αν αυτοί οι δυο παράγοντες είναι παρόντες, η δυσανεξία μπορεί να μην εκδηλωθεί μέχρι ένας άλλος παράγοντας όπως μια ιογενής λοίμωξη, να την πυροδοτήσουν. Συνήθως η κοιλιοκάκη εκδηλώνεται στα βρέφη μόλις γίνει εισαγωγή των δημητριακών στη διατροφή τους αλλά αυτός δεν είναι ο κανόνας διότι μπορεί να ενηλικιωθούν και να μην έχουν εμφανίσει κανένα σύμπτωμα και να νοσήσουν αργότερα.

Συμπτώματα

• Γαστρεντερικές ενοχλήσεις

• Διάρροια

• Απώλεια βάρους

• Αναιμία

• Οστεοπενία, Οστεοπόρωση

• Εξανθήματα στους αγκώνες, τα γόνατα, τους γλουτούς

• Στασιμότητα της ανάπτυξης σε παιδιά ( μπορεί να αποτελεί και το μοναδικό σύμπτωμα στην παιδική ηλικία)

• Δυσανεξία στη λακτόζη

• Νευρολογικές διαταραχές

Διάγνωση

Η διάγνωση γίνεται με ειδικές εξετάσεις αίματος και με βιοψία λεπτού εντέρου, κατά την οποία διαπιστώνεται ατροφία των λαχνών.

Θεραπεία

Η μοναδική μέχρι στιγμής θεραπεία για την κοιλιοκάκη είναι η δια βίου δίαιτα χωρίς γλουτένη η οποία αποκαθιστά τα τοιχώματα του λεπτού εντέρου.

Διαιτητικές συστάσεις

Η λήψη έστω και μικρών ποσοτήτων γλουτένης, ακόμα και όταν δεν ακολουθείται από έκδηλα συμπτώματα, έχει σοβαρές συνέπειες στον εντερικό βλεννογόνο γι αυτό το λόγο θα πρέπει ένας κοιλιοκακικός να μάθει να διαβάζει σωστά τις διατροφικές ετικέτες προς αποφυγή λήψης γλουτένης από κάποιο φαινομενικά ακίνδυνο τρόφιμο, να ενημερώνεται από την εκάστοτε βιομηχανία τροφίμων για την ύπαρξη ή μη γλουτένης και να απευθύνεται σε διαιτολόγο-διατροφολόγο για έγκυρη ενημέρωση. Παρακάτω παρατίθεται ένας πίνακας με τα επιτρεπτά και μη τρόφιμα   

Εκτός από τα τρόφιμα που περιέχουν εξ’ορισμού γλουτένη, τα τρόφιμα που περιέχουν κρυμμένη γλουτένη, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται και στην επιμόλυνση των τροφίμων.

Επιμόλυνση

Πρέπει να αποφεύγονται τρόφιμα τα οποία κατά την επεξεργασία τους, την αποθήκευσή τους, τη μεταφορά τους, ήρθαν σε επαφή με προϊόντα που περιέχουν γλουτένη (π.χ. άλευρα χ.γ τα οποία επεξεργάστηκαν σε μύλο όπου είχε προηγουμένως επεξεργαστεί αλεύρι σίτου)

Μαγειρεμένα τρόφιμα σε λίπη όπου προηγουμένως είχαν τσιγαριστεί τρόφιμα με γλουτένη ( π.χ. κολοκυθάκια τα οποία τηγανίστηκαν σε λάδι στο οποίο προηγουμένως είχαν τηγανισθεί κολοκυθάκια με αλεύρι)

Μαγειρεμένα τρόφιμα σε σχάρα όπου προηγουμένως είχε ψηθεί ψωμί

Κομμένα τρόφιμα σε ίδιο πάγκο κοπής που χρησιμοποιείται για την παρασκευή τροφίμων με γλουτένη  

Τέλος πέραν του φαγητού πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή και σε ορισμένα φάρμακα, καλλυντικά, προϊόντα περιποίησης τα οποία δύναται να περιέχουν γλουτένη. Φυσικά η παρουσία γλουτένης σε ένα τρόφιμο ή φάρμακο, καλλυντικό κτλ δεν αναγράφεται όλες τις φορές με τον όρο γλουτένη και γι’ αυτό το λόγο θα πρέπει να είμαστε ιδιαιτέρως προσεκτικοί.